14/03/2023
Door Ad Spijkers
Hij had er wat eerder en in grote aantallen mogen zijn, maar er is nu een sociale robot die handdesinfectiemiddelen aanbiedt.
"Hallo, wil je je handen desinfecteren?" Met deze vraag richt de ongeveer 1.50 meter grote robot zich tot mensen in zijn omgeving. Grote bewegende ogen op het display onderstrepen zijn vriendelijke verzoek. Als de aangesprokene het aangeboden desinfectiemiddel gebruikt, bedankt de robot u met een vriendelijke knipoog: "Heel erg bedankt - tot ziens!"
Als onderdeel van het Interreg-project 'Hand Disinfection Robot –HanDiRob" hebben Duitse en Deense onderzoekers een intelligente sociale robot ontwikkeld die handdesinfectiemiddelen aanbiedt en het gebruik met een vriendelijk woord beloont. De onderzoekers zijn werkzaam aan de Universität zu Lübeck, de Fachhochschule Kiel en de Syddansk Universitet in Odense.
Preventie
De robot zou de preventie van infectieziekten in klinieken kunnen ondersteunen. Juist in ziekenhuizen is het juist desinfecteren van handen erg belangrijk. Landelijk raken zo'n 500.000 mensen besmet tijdens een verblijf in klinieken, en voor naar schatting 15.000 patiënten loopt dit fataal af.
Bij de ontwikkeling van de robot besteedde het team veel aandacht aan het ontwerp van het display. Het is bekend dat een menselijk uiterlijk, zoals ogen, de interactie tussen robots en mensen bevordert. Daarom toont het display ogen die niet alleen bewegen, maar ook gezichtsuitdrukkingen kunnen veranderen.
Desinfectierobot
De projectgroep in Kiel was verantwoordelijk voor de interface, het team in Lübeck ontwikkelde de desinfectierobot, de collega's in Odense zorgden voor de bouw van de mobiele unit van de HanDiRob. De onderzoekers hebben een zelfrijdend transportplatform ontwikkeld dat de desinfectierobot door de ruimte beweegt. Hij brengt het desinfectiemiddel niet alleen naar de mensen, maar ook zichzelf naar een laadpaal. Hier wordt de robot voorzien van energie of desinfectiemiddel. De onderzoekers wilden een robot bouwen die zo compact mogelijk was, maar toch genoeg stabiliteit had om niet om te vallen.
De interactie van de twee autonome eenheden in de leefruimte verliep tot nu toe via optische sensoren. Het team in Odense testte in verschillende kamers hoe goed het transportplatform kamers in kaart kan brengen en eventuele obstakels zoals kolommen kan herkennen. Op deze manier konden de onderzoekers achterhalen welke sensoren nodig zijn en welke lichtomstandigheden een veilige en soepele werking bevorderen.
Praktijktesten
Om terugkoppeling van gebruikers te krijgen, de modules aan te passen en de toepasbaarheid te bewijzen, testte de onderzoeksgroep de robotmodules in ziekenhuizen in Odense en Lübeck. Uit de praktijktesten is gebleken dat aangesprokenen sneller hun handen desinfecteren als ze actief worden aangesproken door HanDiRob. De interactie van verschillende elementen bevordert de interactie tussen mens en robot:
- een draaiende beweging naar de persoon toe,
- onderhouden van oogcontact en gezichtsuitdrukkingen,
- responsief LED-licht in de zone van de ontsmettingsmiddeldispenser.
In Lübeck gebruikte het projectteam ook blacklight om te analyseren hoe grondig gebruikers hun handen desinfecteerden. Ook is onderzocht of het gebruik van video-instructies een meerwaarde biedt. De video-instructies op het robotdisplay toonden stap voor stap de handdesinfectie, die ongeveer 30 s duurt. De onderzoekers ontdekten dat handdesinfectie altijd als tijdrovend werd ervaren. De bereidheid om de instructies op te volgen was echter duidelijk aanwezig. De foto is overigens genomen tijdens een Interreg-conferentie in Korsør (DK).
Vooruitzichten
HanDiRob biedt de mogelijkheid om continue training aan te bieden in optimale handdesinfectietechnologie voor medewerkers en bezoekers in de ziekenhuisomgeving. Deze continue training zorgt ervoor dat de juiste procedures en technieken gevolgd worden om een veilige en hygiënische omgeving te creëren. Een toekomstige uitbreiding met gaming-elementen zou het proces leuker en interactiever kunnen maken, wat kan leiden tot meer motivatie en betrokkenheid.
Foto: Oskar Palinko, Syddansk Universitet