16/05/2022
Door Ad Spijkers
Duitse wetenschappers onderzoeken in een gezamenlijk project de effecten van operatierobots op de arbeidsomstandigheden in de chirurgie.
Door de vooruitgang op het gebied van micro-elektronica en robotica zijn de afgelopen jaren steeds complexere machines geïntegreerd in klinieken om chirurgen te ondersteunen bij hun werk. In een gezamenlijk project onderzoeken de Technische Hochschule Köln en de Uniklinik Köln de effecten van chirurgische robots op de arbeidsomstandigheden in de chirurgie.
Operatieve ingrepen
Met behulp van door robots ondersteunde assistentiesystemen kunnen complexe, minimaal invasieve procedures worden uitgevoerd. Een van de voorbeelden betreft slokdarmresectie (de chirurgische behandeling van een kwaadaardige tumor in de slokdarm). Hierbij worden stereoscopische beelden met hoge resolutie vanuit het lichaam van de patiënt real-time naar een scherm op de bedieningsconsole gestuurd. Bedieningsarmen op de console registreren de handbewegingen van de operator en geven deze door aan de robotgestuurde chirurgische instrumenten in het operatieveld. De operatiearts blijft verantwoordelijk voor de operatie.
Deze technologie brengt aanzienlijke voordelen en nieuwe chirurgische opties met zich mee, zoals talloze onderzoeken al hebben aangetoond. Zo kunnen afstanden binnen het lichaam beter worden ingeschat en kunnen rustigere bewegingen worden uitgevoerd. Op deze manier kunnen patiënten beter geholpen worden. De effecten van een dergelijk systeem op de werkomstandigheden van chirurgen en de ergonomische inrichting van de operatieomgeving zijn echter nog niet in detail geanalyseerd. In het interdisciplinaire project Robotic Operations onderzoeken de Hochschule en de Uniklinik de effecten van chirurgische robots op de arbeidsomstandigheden in de chirurgie.
Houding, omgeving en stress
De kliniek voor algemene, viscerale en tumorchirurgie van de Uniklinik is een nationaal expertisecentrum voor slokdarm- en maagchirurgie. De kliniek beschikt over twee door robots ondersteunde assistentiesystemen voor minimaal invasieve procedures. Het interdisciplinaire projectteam zal dergelijke interventies gedurende een periode van 19 maanden observeren. Ze zullen de houdingen en gebaren van de chirurgen vastleggen met videocamera's en sensoren met hoge resolutie. Ook gaan ze ruimtelijke en akoestische omgevingsfactoren zoals volume bepalen en gegevens verzamelen over het individuele stressniveau.
In een volgende stap worden deze gegevens samengevoegd en geanalyseerd om conclusies te kunnen trekken over de werkdruk. Het doel van het project is het identificeren van vereisten voor het ergonomische ontwerp van de gebruikersinterfaces in de werkomgeving. Hierdoor moeten om omstandigheden voor operatiepersoneel en patiënten op de lange termijn verbeteren en zo ook het algehele bedrijfsresultaat positief beïnvloeden.
Foto: Felix Ahn