20/03/2023
Door Ad Spijkers
De vakbeurs Automatica laat de mogelijkheden van robots in duurzame technologie zien.
De doelen die zowel de VN als veel maakbedrijven zichzelf hebben gesteld op het gebied van CO2-reductie zijn ongetwijfeld noodzakelijk. Implementatie is ambitieus en kost geld. Maar de duurzaamheidsinspanningen genereren ook volledig nieuwe markten, creëren aantrekkelijke bedrijfsmodellen en bieden robotica en automatisering als sleuteltechnologie grotekansen.
Intelligente automatisering kan een belangrijke bijdrage leveren aan het bereiken van de gewenste klimaatdoelstellingen. Dit kan door de energie-efficiëntie van de productie te verbeteren of door uitval te verminderen om te zorgen voor grondstof besparende productieprocessen. Daarnaast biedt de assemblage- en handlingtechnologie nieuwe benaderingen voor recycling en de circulaire economie. Ook helpt moderne technologie om duurzame producten zuiniger te produceren.
Groene technologie
De vakbeurs Automatica (27 tot en met 30 juni in München) zal laten zien welke oplossingen aanbieders op het gebied van intelligente automatisering en robotica aanbieden. Ze bestrijken daarmee een grote verscheidenheid aan toepassingen in een grote diversiteit aan branches. Vooral kijken naar groene technologieën op het gebied van energieproductie en mobiliteit belooft interessant te worden.
Groene technologieën zoals fotovoltaïsche energie, windenergie, brandstofcellen en e-mobiliteit worden beschouwd als economische aanjagers van automatiseringstechnologie. De maatschappelijke transformatie naar duurzaamheidsdenken en klimaatneutraliteit zorgt voor nieuwe bedrijvigheid, waarin robotica en automatisering als sleuteltechnologieën kunnen fungeren.
Dit komt tot uiting in de toegenomen vraag van leveranciers van automatisering en robotica. Er komen onder meer vragen vanuit de productie van batterijen en brandstofcellen. Hier gaat het straks om even grote hoeveelheden als in de fotovoltaïsche industrie. De doorslaggevende factor voor Europa zal zijn waar de productie in de toekomst plaatsvindt. Vrijwel alle toeleveranciers van de gigafactories komen nog steeds uit Azië.
Nieuwe eisen
De vraag is echter of standaardrobots geschikt zijn voor de productie van lithium-ionbatterijen en brandstofcellen. De vraag is ook welke eigenschappen van vier- en zesassige robots van belang zijn voor deze toepassingen.
Ook de productie van brandstofcellen heeft zijn bijzondere kenmerken. Zo moeten vier- tot vijfhonderd bipolaire platen van een brandstofcelstapel met de grootste precisie en dynamiek op elkaar worden gestapeld. Daarvoor zijn niet alleen ultrasnelle robots nodig. Aangezien de machines in een corrosieve atmosfeer worden gebruikt, moeten ze gekwalificeerd zijn voor deze omgevingsomstandigheden.
Automatica zal laten zien welke fabrikanten robots kunnen leveren voor deze specifieke toepassingen. Verschillende toonaangevende fabrikanten hebben robots in hun assortiment die aan deze eisen kunnen voldoen. Er zijn vier- en zesassige robots voor gebruik in hyperdroge omgevingen en speciale versies voor gebruik onder corrosieve omgevingsomstandigheden.
Recycling
Een andere toekomstige markt voor robotica en automatisering is de recycling van elektrische apparaten en batterijen. Er lopen projecten waarbij elektronisch afval wordt gescheiden en verwerkt als recyclebaar materiaal voor een 'tweede leven' in de circulaire economie. Dit gebeurt zonder personeel in gevaar te brengen door gassen en scherpe onderdelen.
Het gebied van batterijrecycling in elektrische voertuigen zal veelbelovend zijn voor de toekomst. Naarmate het aantal batterijen groeit, rijst de vraag: wat gebeurt er met de batterijen na hun levenscyclus? De noodzakelijke automatisering van de batterijdemontage en het terugwinnen van recyclebare materialen zal nieuwe kennis genereren en uiteindelijk ook nieuwe markten voor robotica.
Duurzaamheid
De trends naar klimaatneutrale productie en nieuwe werkterreinen voor robotica en automatisering zullen zeker ter sprake komen op Automatica. Duurzame automatisering wordt mede aangewakkerd door de nieuwe EU-richtlijn CSRD, die vanaf 2024 in de hele EU van toepassing zal zijn. CSRD staat voor Corporate Sustainability Reporting Directive en verplicht bedrijven vanaf een bepaalde omvang om een duurzaamheidsverslag in te dienen en daarmee ook de duurzaamheid van hun productie te beoordelen.
Robotica en automatisering kunnen voor een positieve balans zorgen. Moderne montagesystemen en robots dragen bij dankzij hun levensduur, energie-efficiëntie en flexibiliteit. Vroeger moesten star gekoppelde productielijnen bij een productwissel moeizaam worden aangepast of volledig vervangen. Met moderne, modulair opgebouwde montagesystemen zijn eenvoudige aanpassingen, waaronder het herprogrammeren van de robots, meestal voldoende. Dit bespaart tijd, middelen en energie.
Foto: Messe München GmbH, Holger Rauner