21/05/2024
Door Ad Spijkers
Het inzetten van meer robots om de arbeidstekorten in de horeca te dichten, kan een averechts effect hebben.
Robotisering kan er voor zorgen dat meer menselijke werknemers stoppen, volgens een onderzoek van de Washington State University in Pullman, 470 km oostelijk van Seattle. Bij het onderzoek waren bijna 630 werknemers in hotels en restaurants betrokken. ‘Robotfobie’ vergroot de baanonzekerheid en stress van werknemers, met name de angst dat robots en technologie menselijke banen zullen overnemen.
Dit leidt tot grotere intenties om hun baan op te zeggen. De impact was groter bij werknemers die echte ervaring hadden met het werken met robottechnologie. Naast de eerstelijnswerkers trof het ook managers.
Groot verloop
Het personeelsverloop in de horeca behoort tot de hoogste van alle niet-agrarische sectoren, dus dit is een probleem dat bedrijven serieus moeten nemen. De bevindingen lijken consistent te zijn in alle sectoren, bij zowel eerstelijns werknemers als managers. Voor iedereen, ongeacht functie of sector, heeft robotfobie een reële impact.
De horeca- en hotelsector werd zwaar getroffen door de pandemische lockdowns, en veel bedrijven hebben nog steeds moeite om voldoende werknemers te vinden. Volgens het Amerikaanse Bureau of Labor Statistics lag het personeelsbestand in de hotelsector in april 2024 bijvoorbeeld nog steeds 9,2% onder het niveau in februari 2020. Het aanhoudende tekort aan arbeidskrachten heeft sommige werkgevers geïnspireerd om zich tot robottechnologie te wenden om de leemte op te vullen.
Onderzoek
Terwijl andere onderzoeken zich hebben gericht op het comfort van klanten met robots, richt deze studie zich op de impact van de technologie op horecapersoneel. De onderzoekers ondervroegen 321 hotel- en 308 restaurantmedewerkers uit de hele VS en stelden een reeks vragen over hun werk en hun houding ten opzichte van robots. Het onderzoek definieerde 'robots' breed en omvatte een reeks robot- en automatiseringstechnologieën. Hiertoe behoren mensachtige robotservers en geautomatiseerde robotarmen, maar ook zelfbedieningskiosken en tafelapparaten.
Bij het analyseren van de onderzoeksgegevens ontdekten de onderzoekers dat het hebben van een hogere mate van robotfobie verband hield met grotere gevoelens van baanonzekerheid en stress. Deze werden vervolgens in verband gebracht met de 'omzetintentie' of de plannen van werknemers om hun baan op te zeggen. Deze angsten namen niet af met de bekendheid. Werknemers die in hun dagelijkse werk meer daadwerkelijk betrokken waren bij robottechnologie hadden een grotere angst dat menselijke werknemers daardoor overbodig zouden worden. Ook perceptie speelde een rol. De werknemers die robots als capabeler en efficiënter beschouwen, scoren ook hoger wat betreft verloopintentie.
Conclusies
Robots en automatisering kunnen goede manieren zijn om de service te verbeteren. Ze kunnen taken kunnen uitvoeren die mensen doorgaans niet graag doen, zoals afwassen of heel veel was in hotels doen. Maar het gevaar ontstaat als de toevoeging van robots ervoor zorgt dat meer menselijke werknemers stoppen. De auteurs wijzen erop dat er een 'negatieve feedbackloop' kan ontstaan die het tekort aan arbeidskrachten in de horeca kan verergeren.
De onderzoekers adviseren werkgevers niet alleen de voordelen maar ook de beperkingen van de technologie te communiceren. Daarbij moeten ze bijzondere nadruk te leggen op de rol die menselijke werknemers spelen. "Als je een nieuwe technologie introduceert, zorg er dan voor dat je je niet alleen concentreert op hoe goed of efficiënt deze zal zijn. Concentreer je in plaats daarvan op hoe mensen en technologie kunnen samenwerken", aldus de onderzoekers.
Foto: PxHere