02/09/2016
Door Ad Spijkers
Voor intelligente en flexibele automatisering van assemblagewerkzaamheden in het midden- en kleinbedrijf is de samenwerking tussen mens en robot een sleuteltechnologie.
Met name in het midden- en kleinbedrijf worden assemblagewerkzaamheden meestal nog met de hand uitgevoerd. Dat komt door de veelheid aan dynamische eisen van hun productieseries, bijvoorbeeld kleine seriegroottes en veel productvarianten. Ondernemers zouden meer van automatisering kunnen profiteren als ze de productiekwaliteit en de arbeidsomstandigheden voor hun medewerkers zouden kunnen verbeteren en de productiviteit nog menselijke werkplekken toeneemt. Ook wordt de productie flexibele en economischer.
Samen assembleren
Intelligente en flexibele automatisering van assemblagewerkzaamheden in het midden- en kleinbedrijft is het doel van het door Fraunhofer-Institut für Produktionstechnik und Automatisierung (IPA) gecoördineerde Europese project LIAA. In LIAA (Lean Intelligent Assembly Automation) willen vijftien partners de automatiseringsgraad door samenwerking van mens en robot zinvol te verhogen en de sterkte kanten van werknemers en robots te benutten. Bovendien zijn de hybride werkplekken snel opgebouwd en gemakkelijk aan te passen aan steeds veranderende werkbelasting.
Om de arbeidsplekken te realiseren, hebben de projectpartners samengewerkt met systeemintegratoren en eindgebruikers en geanalyseerd hoe een gedeeltelijke automatisering van bepaalde assemblageprocessen zinvol zou zijn op te lossen. Dit wordt mogelijk met een nieuwe, van de fabrikant onafhankelijke software-omgeving. Deze biedt programma’s waarmee robots eenvoudig in handmatige assemblagewerkplekken zijn te integreren.
Werkplekken sneller benutten
De programma’s geven het typische proces voor de opbouw van een werkplek weer. Ze ondersteunen daarbij de werkplek eerst te ontwerpen, vervolgens te configureren en tenslotte de toepassing in bedrijf te nemen en uit te voeren.
Voor het ontwerp zijn er programma’s die een systematische planning en simulatie van de aanstaande werkplekken mogelijk maken. Terwijl momenteel nog enkele maanden voor deze planning staan, zou LIAA dit tot enkele weken kunnen terugbrengen. Een voorbeeld is het Hybrid Workplace Design Tool. Dit brengt voor de veiligheid relevante eisen voor de geplande werkplekken aan het licht en toont aan welke invloed het veiligheidsconcept heeft op criteria als flexibiliteit of snelheid van de robot. Een ander programma ondersteunt dat door taken efficiënt te verdelen over robot en medewerker.
De projectpartners gebruiken bovendien technologieën zoals Augmented Reality om robots sneller te programmeren, gebruikers te trainen of het proces te bewaken. Virtuele testen van werkplekken voor het midden- en kleinbedrijf zijn al vóór de opbouw mogelijk, wat tijd bespaart. Eenmaal opgebouwd ondersteunt LIAA ook bij de configuratie van individuele software- of mechatronica-componenten of het aantonen van afhankelijkheden. Doel is de nu wekende durende tijd voor configuratie te beperken tot minder dan een dag (foto: Rainer Bez, Fraunhofer IPA).